Virus máy tính & các thiết bị điện tử cầm tay

Vai trò của firmware trong thiết bị

Một cách đơn giản, có thể xem firmware là “sức sống” của thiết bị điện tử; người dùng giao tiếp với máy tính thông qua hệ điều hành, firmware giúp người dùng giao tiếp hay thực hiện các nhu cầu trên các thiết bị điện tử cầm tay. Nếu không có firmware, các thiết bị điện tử chỉ là một khối sắt hay một khung nhựa; hay chúng chỉ có một vài tính năng đơn lẻ. Firmware thực chất cũng là một chương trình (phần mềm) chứa nhiều lệnh do con người tạo ra nhằm kết nối các linh kiện điện tử trong thiết bị để có thêm những tính năng mới mà không phải tốn phí lắp thêm linh kiện.

Trong một thiết bị điện tử, firmware được lưu trong ROM (Read-Only Memory), PROM (Programmable Read-Only Memory), EPROM (Erasable Programmable Read-Only Memory). Tùy loại thiết bị, nhà sản xuất sẽ dùng ROM, PROM hoặc EPROM. Đặc điểm của 3 loại lưu trữ firmware này là không cập nhật được hoặc ngược lại. Loại dễ cập nhật, cho phép người dùng linh động trong việc thay đổi hoặc sửa lỗi nhưng cũng đồng nghĩa với việc chúng mau hỏng.

Firmware trong máy nghe nhạc và đĩa flash USB

Đối với đĩa flash USB, người dùng không cảm nhận được sự tồn tại của firmware. Bởi firmware nằm trong chip điều khiển của đĩa. Trong khi đó, các máy nghe nhạc MP3 và MP4, firmware được thể hiện thông qua màn hình giao diện của thiết bị.

Một khi firmware bị lỗi, máy tính sẽ không nhận ra sự hiện diện của chúng, hay không dùng được một số hoặc tất cả các tính năng của máy nghe nhạc. Nhận biết được đặc điểm này cũng như loại chip lưu trữ firmware, một số loại virus máy tính có thể phá hỏng firmware nhằm gây rắc rối cho người dùng. Khi cắm các loại thiết bị này vào máy tính đã bị nhiễm virus, virus có thể lây vào ngay hoặc phá hỏng dần firmware sau mỗi lượt truy xuất dữ liệu trên chúng. Ngoài virus, firmware trong các thiết bị này cũng có thể bị hỏng do người sử dụng, sốc điện.

Nếu dùng iPod, firmware có thể bị lỗi trong quá trình cập nhật phiên bản firmware mới, tốc độ đường truyền Internet ở máy tính có cài iTunes và kết nối với Internet hoạt động chập chờn.

Firmware trong điện thoại di động

Đối với các loại điện thoại di động rẻ tiền, không có hệ điều hành, firmware trong chúng cũng tương tự như trong máy nghe nhạc MP3, MP4. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng từ virus máy tính thì khác nhau. Đại diện Trung tâm bảo hành Nokia tại Việt Nam cho hay: “Virus máy tính có thể lây vào điện thoại di động và gây ra các hiện tượng, điện thoại bị treo (bấm phím không có tác dụng). Khi đó phải cài lại máy, việc reset lại máy cũng chỉ dùng được trong vài tháng”. Trong khi đó, đại diện Trung tâm bảo hành điện thoại di động Sony Erricssion cho biết: “Virus máy tính dường như chỉ gây lỗi ở những loại điện thoại hay thiết bị cầm tay dùng hệ điều hành. Còn những loại điện thoại thường có tính năng nghe nhạc, quay phim, chụp hình... thì dùng firmware viết từ mã nguồn Java nên không bị”.

Như vậy, với việc biết rõ đặc tính của firmware cũng như mức độ ảnh hưởng của virus máy tính đến firmware của các thiết bị điện tử cầm tay, bạn có thể chủ động phòng tránh những hỏng hóc không đáng có, như ngắt kết nối USB trước khi lấy thiết bị đã kết nối ra khỏi máy tính, quét virus trên máy tính trước khi kết nối thiết bị với máy tính, không update những firmware không tin tưởng.

Theo Khohocphothong