Giám sát việc xây dựng, khai thác sử dụng và bảo vệ các hồ chứa nước thủy lợi tại Hà Quảng

Huyện Hà Quảng có 216 công trình thủy lợi, trong đó có 3 hồ chứa lớn phục vụ sản xuất, 14 trạm bơm và 199 công trình thuộc hệ tự chảy với hơn 445,18 km kênh mương (kênh mương được kiên cố hóa 374,90 km, kênh đất 73,99 km) phục vụ nước tưới cho hơn 2.500 ha diện tích 1 vụ, bao gồm cả công trình tỉnh và huyện quản lý.

Các công trình thủy lợi do cấp tỉnh quản lý gồm 15 công trình, trong đó có 3 hồ chứa, 5 trạm bơm (4 trạm bơm điện, 1 trạm bơm thủy luân) và 7 công trình thuộc hệ tự chảy, phục vụ diện tích tưới tiêu cho 704,31 ha một vụ với tổng chiều dài kênh mương 79,43 km (kênh kiên cố 76,19 km, kênh đất 3,24 km); cấp huyện quản lý 202 công trình, các công trình này có diện tích phụ trách tưới nhỏ hơn ≤ 30 ha, được UBND huyện giao cho các hợp tác xã khai thác và vận hành theo quy định.

Ngoài những công trình cấp tỉnh giao cho công ty quản lý, khai thác và vận hành, trong năm 2022, UBND huyện ký hợp đồng đặt hàng cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích thủy lợi với công ty các công trình do cấp huyện quản lý của xã Ngọc Đào và thị trấn Xuân Hòa 15 công trình, tổng diện tích theo 425,81 ha 2 vụ.

Về công tác quản lý, khai thác, vận hành các công trình thủy lợi, những năm qua, công ty thực hiện công tác vận hành, khai thác, điều tiết nước đảm bảo sản xuất nông nghiệp, kịp thời vụ, có hiệu quả; không có nhiều vướng mắc, bất cập về phân cấp quản lý các công trình thủy lợi.

Các đơn vị, hợp tác xã được giao nhiệm vụ khai thác, vận hành các công trình thủy lợi nhỏ, thủy lợi nội đồng trên địa bàn huyện cơ bản làm tốt công tác vận hành và điều tiết nước. Các đơn vị được giao nhiệm vụ khai thác có trách nhiệm trong công tác nạo vét, phát quang kênh mương để phục vụ nước tưới cho vụ xuân và vụ mùa.

Tuy nhiên, khi thời điểm hạn hán, mùa cao điểm lấy nước sản xuất tại một số trạm bơm chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân do hệ thống mương dẫn nước xuống cấp và hệ thống kênh dẫn nước đầu nguồn không cung cấp đủ trạm bơm; một số kênh mương chưa được phát dọn kịp thời; một số công trình đã đầu tư, xây dựng từ lâu hiện nay xuống cấp, ảnh hưởng đến quá trình vận hành, khai thác và phục vụ sản xuất nông nghiệp của người dân. Toàn huyện xảy ra 191 vụ vi phạm bảo vệ công trình thủy lợi, các hành vi vi phạm chủ yếu là xây dựng công trình phụ, công trình kiên cố lấn chiếm hành lang kênh, gây khó khăn trong công tác khai thác công trình như điều tiết, nạo vét, vệ sinh kênh.

Huyện kiến nghị: Hằng năm, tỉnh quan tâm bố trí kinh phí để cải tạo, sửa chữa, nâng cấp một số công trình thủy lợi đã xuống cấp ở các xã, thị trấn; bố trí kinh phí khảo sát đầu tư xây dựng tuyến đường ống dẫn nước từ thác Bản Giới, thị trấn Xuân Hòa về hồ Bản Nưa, xã Ngọc Đào để tích trữ nước đảm bảo an toàn nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp và dân sinh, phát triển kinh tế bền vững trong giai đoạn tới. Phân cấp rõ ràng việc đầu tư xây dựng và quản lý các công trình thủy lợi theo đúng chuyên ngành, tránh tình trạng đùn đẩy trách nhiệm như hiện nay.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục mở các lớp tập huấn về công tác quản lý, khai thác, vận hành các công trình thủy lợi nhỏ, thủy lợi nội đồng cho cán bộ, các hợp tác xã, tổ chức thủy lợi cơ sở trên địa bàn tỉnh. Phối hợp với Sở Tài chính hướng dẫn cho các huyện về thanh toán, quyết toán nguồn kinh phí sản phẩm dịch vụ công ích thủy lợi.

Đối với Công ty TNHH một thành viên Thủy nông Cao Bằng, hằng năm, trước khi vào đầu vụ sản xuất cần xây dựng kế hoạch tưới, phát dọn kênh mương; thường xuyên kiểm tra các công trình do công ty quản lý nhằm phát hiện, xử lý kịp thời những trường hợp vi phạm; bố trí đủ cán bộ, công nhân để đảm bảo việc phát dọn, khai thác và điều tiết nước trên địa bàn. Phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát lại diện tích phụ trách tưới của một số công trình do tỉnh quản lý (hiện nay có một số công trình có sự thay đổi về diện tích do Nhà nước thu hồi làm các công trình phúc lợi xã hội khác). Vào các tháng hạn hán cao điểm, nhu cầu lấy nước của người dân lớn, đề nghị các trạm bơm mở máy vận hành  24/24 giờ để đảm bảo cấp nước cho mùa vụ. 

Đoàn giám sát đến thực tế tại Trạm bơm Yên Luật, thị trấn Xuân Hòa.

M.H (baocaobang.vn)